فصل چهارم

توانایی ساختن بتونه و بتونه کاری

مواد مورد مصرف در ساخت بتونه

گلها و پودر رنگها:گلها و پودر رنگهای موادی را شامل می شوند که در طبیعت به صورت مصرفی وجود دارند بوسیله آسیاب کردن ویا الک کردن(زبرگیری)تهیه به مصرف می رسند.

گلهای رنگی عبارتند از:مل،سینکا،گلماشی،اخراء،امبرا،زرد کرم،نیل پرطاووسی،لاجورد و دوده.که از همین فصل در قسمت پودرها آورده شده.

مل:پودر سفید رنگی است که از آن جهت درست کردن بتونه استفاده می شود ودر مل به دو صورت زبر ونرم به فروش می رسد که نوع نرم آن برای بتونه وازنوع زبرآن برای ساختن رنگهای تگرگی در نقاشی ساختمان در قسمتهای خارجی نما از آن استفاده می شود.از مل جهت درست کردن رنگها وپر کننده وماستیک کاری استفاده میشود.

سینکا:

پودر سنگی و سفی تر از مل بوده،وزن مخصوص آن بیشتر از پودر مل بوده وبرای ساختن بتونه های روغنی از آن استفاده می شود.از پودر سینکا در تهیه رنگهای روغنی و انواع،چوب سازی وسنگ سازی استفاده می گردد،پودر سینکا اگر به مقدار لازم مصرف شود،رنگها و روغنهارا روان میکند،در صورتی که بیش از حد از آن استفاده شود از مقاومت رنگ وبتونه کاسته میشود.از پودر سینکا برای ساخت رنگهای ترکی نیز استفاده می شود.

رنگ روغنی:

رنگ روغنی برای تغییر رنگ بتونه داخل آن اضافه می گردد که با توجه به رنگی که قرار است بعدا در سطح مورد نظر بعد از بتونه کردن زده شود استفاده می کنند.در واقع می توانید به دلخواه از هر رنگی که مایلید استفاده کنید.باید توجه نمودکه داخل رنگ روغنی قبلا تینر اضافه نشده باشد،زیرا در این صورت بتونه خیلی زود خشک شده وکلا بتونه فوری ساخته می شود.در صورتی که تینر قبلا با رنگ مخلوط نشده باشد کمی حالت خشک شوندگی بتونه را زیاد میکند.

آب:

آب یکی از مواد تشکیل دهنده بتونه می باشد.آب به مقدار خیلی کم در بتونه مورد استفاده قرار می گیرد.برای تهیه بتونه در هر کیلوگرم یک قاشق غذا خوری آب بکار برده می شود.عمل آب در بتونه بدین صورت است که اجزا روغن بتونه را از هم تکفیف نموده وهمین مساله باعث می شود تا بتونه کش نیاید.به دلیل اینکه روغنها با آب مخلوط نشده و حفظ اجزا آن را از هم جدا می سازند.و ذرات روغن را در آب به صورت معلق در می آوردهمانند چربی داخل شیر به این حالت امولسیون گفته میشود.مقدار آب در بتونه می توانیدآنقدر کم و زیاد نمود تا حالت فوق بدست آمده وبتونه کش نیاید.

نفت:

از نفت نیز می توان در تهیه بتونه به مقدار خیلی کم استفاده نمود.نفت سفید یکی از حلالها در بتونه بوده که میتوان بجای تینر از آن استفاده نمود.ولی با توجه به فراوانی تینر های روغنی وتینر فوری دیگر از نفت در تهیه بتونه استفاده نمی شود.در گذشته از نفت سفید به عنوان حلال بعضی از رنگهای روغنی استفاده می شدکه این کار نیز اشتباه بود زیرا نفت دارای چربی استوهمین حالت باعث می شود پس از مدتی رنگها پوسته شوند.بنابراین بهتر است ازنفت در ساخت بتونه استفاده نشود.

موارد استفاده از بتونه های روغنی وغیرروغنی

بتونه روغنی تشکیل شده از:

مل به اندازه کار موردنظر،سینکا4/1مل،آب به اندازه نصف استکان برای یک کیلومل روغنی الیف،آنقدر که بتونه خمیری شود.آب برای کش نیامدن بتونه مورد استفاده قرار می گیرد.آب را باید در ابتدا با مل و سینکا مخلوط نمودزیرا آب با روغن مخلوط نمی شود،سپس روغن الیف و رنگ روغنی را اضافه کرده این بتونه حدود12ساعت زمان برای خشک شدن نیاز دارد.در صورت اضافه ماندن بتونه آن را درون قوطی قرار داده و روی آن آب میریزندتا حدود2سانت روی بتونه را آب بگیردبرای استفاده مجدد آب را خالی کرده و دوباره پس از خالی کرده و دوباره پس از مخلوط کردن از آن استفاده می کنند از این بتونه فقط برای کارهای پوششی استفاده می شود.قبل از اقدام به بتونه کاری باید سطح زیر کار را تمیز نموده وآن را با روغن الیف اندود نمود سپس بعد از گذشت 12ساعت عمل بتونه کاری را انجام داد.روغن زدن به سطح چوب باعث سفت شدن چوب،و جلوگیریاز پرز کردن چوب و بهتر چسبیدن بتونه به چوب می شود.