عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار کاربران
کاربران آنلاین
آمار بازدید
هر رنگ داراي سه صفت يا سه بُعد بصري مستقلا ً تغيير پذير است : فام ، درخشندگي و اشباع .
فام ، صفتي از رنگ است که جايگاه آن را در سلسله ي رنگي ( از قرمز تا بنفش) – معادل با نور طول موج هاي مختلف در طيف مرئي – مشخص مي کند .گفته مي شود که تقريبا ً 150 فام متفاوت را مي توان تشخيص داد ، ولي همه ي اينها به طور مساوي در طيف مرئي توزيع نشده اند ، زيرا چشم ما براي تفکيک فام ها در طول موج هاي بلند تر توانايي بيشتري دارد . بلند ترين طول موج ها در منطقه ي قرمز و کوتاه ترين طول موج ها در منطقه ي بنفش هستند . دسته بندي عمومي رنگ ها به بيفام ( سياه ، سفيد و خاکستري ها ) ، و فام دار ( قرمز ، زرد ، سبز ،...) بر همين صفت مبتني است . براي سهولت درک مطلب ، فام را مي توان مشخص کننده ي اسم عام رنگ ها تعريف کرد .
قرمز ، زرد و آبي را فام هاي اوليه مي نامند و چون مبناي ساير فام ها هستند ، رنگ هاي اصلي نيز نام گرفته اند . فام هاي ثانويه عبارتند از : نارنجي ، سبز و بنفش که که از اختلاط مقادير مساوي از دو فام اوليه حاصل مي شوند . فام هاي ثالثه از اختلاط فام هاي اوليه و ثانويه به دست مي آيند : زرد- نارنجي( پرتقالي) ،
نارنجي- قرمز ، قرمز- بنفش ( ارغواني) ، بنفش- آبي ( لاجوردي) ، آبي- سبز (فيروزه اي) ، سبز- زرد (مغز پسته اي) . دوازده فام نامبرده را با ترتيبي معين در چرخه ي رنگ ، نشان مي دهند . در چرخه ي رنگ ، فام هاي ثانويه و ثالثه اي که بين يک زوج فام اوليه جاي گرفته اند ، داراي روابط خويشاوندي هستند و در کنارهم ساده ترين هماهنگي رنگي را پديد مي آورند .
درخشندگي (والوور) ، دومين صفت رنگ است و درجه ي نسبي تيرگي و روشني آن را مشخص مي کند(غالبا ً نقاشان اصطلاح رنگسايه را نيز در همين معنا به کار مي برند) . معمولا ً درخشندگي رنگ هاي فام دار را در قياس با رنگ هاي بيفام مي سنجند . در چرخه ي رنگ ، زرد بيشترين درخشندگي (معادل خاکستري روشن نزديک به سفيد) و بنفش کمترين درخشندگي ( معادل خاکستري تيره ي نزديک به سياه) را دارد . در سلسله ي رنگي ، هر فام نسبت به ديگري ميزان تيرگي يا روشني ذاتي اش را مي نماياند . معکوس کردن اين ترتيب طبيعي ، ناسازگاري رنگي به بار مي آورد (مثلا ً اگر بنفش روشن در کنار سبز زيتوني قرار گيرد ، نوعي تکان بصري ايجاد مي کند) .
اشباع (پرمايگي) ، سومين صفت رنگ است و ميزان خلوص فام آن را مشخص مي کند ( گاه واژه ي شدت را در اين مورد به کار مي برند ) . فام هاي چرخه ي رنگ صد در صد خالص اند ولي در طبيعت به ندرت مي توان فام خالصي يافت . همچنين ، کمتر رنگيزه اي حد اشباع فام مربوطه در چرخه ي رنگ را داراست .
اگر فام ها به هم آميخته شوند ، رنگ هاي شکسته به دست مي آيند . اختلاط فام هاي خالص با يکديگر يا با رنگ هاي بيفام ، باعث تغيير در پرمايگي و درخشندگي شان مي شوند . به طور کلي ، هر فام قابليت ايجاد رنگ هاي متنوعي را در حوزه ي خود دارد که به آن تلوّن (وارياسيون ) مي گويند ( مثلا ً انواع صورتي ، اُخرايي وقهوه اي ، تلوّن در فام قرمز هستند ) .
چگونگي متظاهر شدن رنگ ها از ديگر مباحث رنگ شناسي است . در تجربه ، سه نمود مختلف در رنگ ها مي توان تشخيص داد : فيلمرنگ ، حجمرنگ و سطحرنگ .
فيلمرنگ ، رنگي است که در فاصله اي نا مشخص نسبت به بيننده ظاهر مي شود (مثلا ً رنگي که در طيف نما اسپکتروسکوپ مي توان ديد ، يا رنگ آسمان خاکستري يکنواخت) . فيلمرنگ ، بافت واضحي ندارد و گويي شخص مي تواند کمابيش به درون آن رسوخ کند . همواره در تراز جلو به چشم مي آيد . فيلمرنگ را نمي توان همچون کيفيتي در اشياء و يا متعلق به رويه ي اشياء دانست .
حجمرنگ را در اشياي پشت نما مي توان ديد ( مثلا ً در يک استکان چاي يا در بخار رنگين) . حجمرنگ در فضاي سه بُعدي که اشغال کرده است گسترش مي يابد ، ولي تراز متغيري نسبت به چشم بيننده ندارد .
سطحرنگ ، چنان به نظر مي آيد که روي سطح شيء قرار گرفته است ( مثلا ً در يک کاغذ رنگي) . بافت رويه ي شيء را به خود مي گيرد و حايل غير قابل نفوذ براي چشم ايجاد مي کند . سطحرنگ را معمولا ً همچون کيفيتي در خود شيء مي انگاريم .
از اين سه کيفيت ظاهري که اشاره کرديم ، نمود هاي ديگري چون تلأ لو، فروغ و فلزنما ناشي مي شوند . نقاشان با سطحرنگ سر و کار دارند ولي بخشي از صناعت آنان معطوف به ايجار نمود هاي حجمرنگ ، فيلمرنگ ، تلأ لو و فروغ به وسيله ي رنگيزه است که در واقع چنين کيفيت هايي را ندارد . آن دسته از حجم سازان مدرن که با موادي چون پلاستيک کار مي کنند ، از نمود حجمرنگ بهره مي گيرند .
کد را وارد نمایید:
تبادل لینک هوشمند برای تبادل لینک ابتدا ما را با عنوان نقاشی ساختمان و آدرس http://naghashi.org/نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.
RSS
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
